| Nazwa obiektu | Przebudowa Rynku Łazarskiego w Poznaniu |
| Autorzy | APA Jacek Bułat |
| Generalny wykonawca | Skanska |
| Inwestor | Urząd Miasta Poznania |
| Data realizacji (początek) | 2020 |
| Data realizacji (koniec) | 2021 |
| Koszt inwestycji | 43 mln zł |
Rynek Łazarski: pierwszy konkurs w formule flamandzkiej
Projekt przebudowy Rynku Łazarskiego w Poznaniu został wybrany w konkursie architektonicznym z 2016 roku. Był to pierwszy w Polsce konkurs przeprowadzony w oparciu o tzw. formułę flamandzką. Na terenie Flandrii model tego typu stosowany jest już od blisko dwóch dekad. Zamawiający wspólnie z biurem naczelnego architekta określa najpierw swoje potrzeby, by na tej podstawie wypracować dokument definiujący zadanie projektowe. Biura architektoniczne, które chciałyby się podjąć zadania wysyłają jedynie swoje portfolia i krótki opis, dlaczego interesują się danym tematem. Na tej podstawie naczelny architekt wybiera 10 pracowni, które przedstawia zamawiającemu, a później wspólnie dokonują selekcji 3-7 zespołów, zwracając przy tym uwagę, aby w finałowej grupie znalazły się zarówno biura doświadczone, jak i początkujące. Każde z nich przygotowuje odpłatnie koncepcje, by na koniec zaprezentować je przed komisją złożoną z przedstawicieli klienta, czyli zwykle lokalnych samorządów i biura naczelnego architekta.
Czytaj też: Perfumiarnia w Poznaniu: zespół mieszkaniowy projektu Jemsów |W Poznaniu nieco zmodyfikowano procedurę, zbliżając ją do standardowego konkursu dwuetapowego. W pierwszym etapie, na podstawie zgłoszeń dopuszczono do konkursu 23 pracownie, które zostały poproszone o przesłanie swoich portfolio i referencyjnych rozwiązań. Nie były to jeszcze projekty autorskie, ale rekomendacje, przykłady najciekawszych według danego biura rozwiązań, które miałyby stanowić inspiracje, punkt wyjścia do opracowania w kolejnym etapie – mówiła Katarzyna Podlewska, zastępca architekta miasta Poznania podczas Konferencji o Konkursach Architektonicznych we wrześniu 2018 roku. Na tej podstawie jury wytypowało pięć pracowni: Basis, Biuro Projektów Lewicki Łatak, studia Aleksandry Wasilkowskiej i Jacka Bułata oraz Macieja Siudy wraz z architekt krajobrazu Martą Tomasiak. Każdy z zespołów przygotował następnie własny projekt, za który otrzymał wynagrodzenie w wysokości 14 tys. zł. Odbyły się też spotkania informacyjne w terenie. Ostatecznie trzecie miejsce i 8 tys. zł przyznano pracowni BASIS, drugie i 10 tys. zł zdobyło Biuro Projektów Lewicki Łatak, a pierwsze i 15 tys. zł APA Jacek Bułat, której zlecono szczegółowe opracowanie koncepcji konkursowej, konsultowanej jeszcze później z mieszkańcami i kupcami mającymi przy rynku swoje kramy.
i
Rynek Łazarski według APA Jacek Bułat
Ta koncepcja w bardzo ciekawy sposób rozwiązuje nie tylko kwestie dotyczące samego Rynku Łazarskiego, ale całą przestrzeń aż do ulicy Głogowskiej. Ujęło nas podejście rewitalizacyjne w zakresie tzw. lejka łazarskiego, gdzie powstanie skwer z placem zabaw i miejscami do wypoczynku dla mieszkańców – uzasadniał wybór Piotr Wiśniewski, dyrektor Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta, członek jury konkursowego. Autorzy zaproponowali m.in. szersze chodniki oraz zieleń przed wejściami do budynków, a w centrum placu targowisko na planie koła z transparentnym zadaszeniem z folii ETFE.
Realizacja inwestycji o wartości 43 mln zł rozpoczęła się w lutym 2020 roku. Dotychczas powstała m.in. ważąca 135 ton stalowa konstrukcja przyszłego targowiska. Składa się ona z 26 słupów i trzech ringów: wewnętrznego, który nie będzie zadaszony, oraz środkowego i zewnętrznego. W kwietniu tego roku wykonawca robót, firma Skanska, rozpoczął montaż poduszek z folii ETFE: dużej, o powierzchni 1744 m², i mniejszej, o powierzchni 492 m². Docelowo zostaną one połączone w jedną całość i będą zasilane powietrzem przez trzy agregaty.
i
Targowisko na Rynku Łazarskim z ETFE
Folia ETFE zastosowana w zadaszeniu Rynku Łazarskiego ma grubość 300 mikrometrów i jest wyprodukowana z tworzywa sztucznego na bazie fluoru (etylentetrafluoroetylen). Materiał ten jest wysokoprzezroczysty, lekki, elastyczny, ma wysoką wytrzymałość, jest niepalny i podlega recyklingowi. Jest też kilkadziesiąt razy lżejszy niż szkło. Folia jest odporna na promieniowanie UV, ekstremalne zmiany temperatury i ma właściwości samooczyszczające – czytamy w informacji prasowej firmy Skanska. Dolna folia dachu Rynku Łazarskiego będzie w 70% zadrukowana szarymi kropkami o średnicy 16 mm, żeby nieco zaciemnić przestrzeń poniżej i zapewnić efekt chłodzenia. Poduszki w zadaszeniu montował ręcznie zespół wysoko wykwalifikowanych wspinaczy przemysłowych. W przypadku górnej warstwy pracowali oni głównie z podnośników nożycowych, a w niektórych przypadkach byli podwieszeni na linie albo asekurowani za pomocą lin do konstrukcji. Zapakowany panel membrany, złożony w paczkę o wymiarach 2 x 3 m, był transportowany na górę, podwieszany na przygotowanej platformie roboczej i dopiero tam rozpakowywany. Następnie wspinacze rozkładali membranę, rozciągali ją po konstrukcji stalowej, właściwie pozycjonowali i za pomocą profili aluminiowych montowali. W przypadku dolnej warstwy panel membrany był rozkładany na wykładzinie ochronnej, a następnie przy pomocy lin i bloczków wciągany na odpowiednią wysokość oraz montowany do konstrukcji przy pomocy profili aluminiowych. Zakończenie robot zaplanowano na sierpień, a otwarcie placu na jesień 2021 roku.
i
Newsletter „Architektury-murator”co tydzień nowa porcja najświeższych architektonicznych newsów z Polski i ze świata!
